Het mag weer - uit Groot Goeree Overflakkee

Corona, de plaaggeest, veroorzaakte dat ik een half jaar inactief was als vogelgids bij Natuur Monumenten. Nu is dat geen ramp natuurlijk, want vogelen kan ik heel goed alleen, maar ik miste het wel. Half september mocht het weer.

Tegen negen uur in de morgen snoeren de deelnemers en ik de witte elastiekjes van de blauwe mondkapjes achter onze oren. Pas daarna vaart de pont in rustig tempo uit. Aan wal op Tiengemeten stel ik mij nogmaals voor en heet de bezoekers welkom. De excursie ’op zoek naar roofvogels’ kan beginnen.

Al direct is het raak. Een torenvalk bidt boven speelnatuur. Voor mij een ideaal moment om ook iets over het natuurlijk aangelegde speelterrein te vertellen, ik werk daar immers als vrijwilliger in het onderhoud. Een wandeling door het gebied zou helemaal mooi zijn, dus klimmen wij met zijn allen over het hek. De plantenrijkdom ter plekke is, ondanks dat de bloei haast voorbij is, het waard om er informatie over te geven.

In aantal laten de roofvogels het afweten, maar qua soorten is het feest. Bijna al de gehoopte soorten laten zich zien. Van de roofvogels die verstek laten gaan weet ik smeuïge verhalen te vertellen, zodat zij toch acte de préséance geven.

Opgewonden en wijzend roept een jongen. ‘Wat is dat voor een grote roofvogel Tino’. Terwijl ik de vogel observeer, passeren de namen van de geleerde soorten een voor een de revue. ’Een zeearend’, zeg ik. Nog even is er twijfel. De vogel heeft namelijk een relatief snelle vleugelslag. Als er later een gans onder de arend doorvliegt, is de determinatie klip en klaar. Een gans past namelijk makkelijk twee tot drie keer in een zeearend.

foto: Peter Ganzeboom

Om in te haken bij het enthousiasme van de deelnemers, las ik een koffiepauze in en vertel anekdotes over de grootste roofvogel van ons land. Daarna vervolgen wij onze excursie naar de aardappelloods. De naam zegt het al, hier werd een deel van de aardappeloogst in vroeger tijden bewaard. Ter plaatse wist ik tussen de wortels van een populier nog een nest van een wilde bijensoort te vinden. Omdat het warm was, waren de beestje actief.

Op de terugweg naar de pont, laten zich ook nog enkele kleinere vogelsoorten zien, zoals de graspieper en de putter. Het leuke is dat de deelnemers het geleerde in de praktijk brengen, want telkens wijst men op vogels en plantjes en brengt ze op naam. Moeilijk blijkt de chicorei. Een oudere deelnemer weet te vertellen dat daar in de oorlog surrogaatkoffie van gemaakt werd. Hij trekt een vies gezicht. De verhalen komen los. Een mooi moment om de excursie af te sluiten.

Inmiddels en dat zeker niet terzijde laait corona weer op en liggen ook de excursies weer stil en is de titel dus gedateerd.

Paddofeest

In weidse landschappen voel ik mij het meeste thuis. Tussen akkers en weilanden, hier en daar onderbroken door houtwallen of houtsingels, kan ik het urenlang vol-houden. Toch 'mis' ik zo nu en dan een echt bos om doorheen te struinen.

Om het gemis te compenseren waagde  mijn gezin en ik zich aan een uitstapje in de provincie. De Veluwe was onze bestemming. 

Was het de goudvink die direct mijn aandacht trok, al snel drongen de padden-stoelen zich op. Wat een feest!

 

Muizenstaartzwam

Grote stinkzwam

Echte tonderzwam

Echte tonderzwam

Grote sponszwam

Stobbenzwammetje

Vliegenzwam

Kleverig koraalzwammetje

     

Femme fataal

Het spelen van een potje schaak weerspiegelt voor mij het leven en de karakters van de spelers. Zo heb je agressieve spelers, zij zijn vanaf de opening als het mogelijk is constant in de aanval. Daarentegen heb je ook behoudende spelers, zij bouwen rustig een stelling op, bepalen hun strategie om als het kan genadeloos toe te slaan. Ik heb de neiging om mijzelf tot die laatste categorie te scharen en heb het dan ook lastig tegen offensieve spelers.

Laatst speelde ik online tegen een tegenstander twee potjes. Een met wit en een met zwart. In rating waren wij vrijwel even sterk. De partijen gingen dan ook gelijk op. Op een zeker moment kwam er een kentering in beide partijen. Met wit stond ik gewonnen. Met zwart moest ik alle zeilen bijzetten. Mijn witte dame stond aangevallen en intuïtief zag ik direct de juiste en winnende zet voor mijn dame. Een schaker gaat echter niet over een dag ijs en ik analyseerde de stelling; zit er geen addertje onder het gras? Na een aantal minuten kwam mijn denken overeen met mijn intuïtie. Alleen … ik zette verkeerd … en verloor de partij door een blunder.

Op het ogenblik lees ik Move First Think Later. Een bekroond Engelstalig boek van de Nederlander Willy Hendriks. Volgens Hendriks maken schaakspelers niet eerst een plan om daarna de beste zet te vinden. Het is eerder trial en error en dat is volgens hem de beste manier voor de beste zet.

Het brein werkt dus anders. Ik moet direct denken aan een boek van de neurofilosoof Daniel Dennet. Daarin wordt beschreven dat de mens onbewust al beslissingen neemt, dus nog voor het bewuste nadenken. (Over bijvoorbeeld een schaakzet.) Het bewust rationaliseren van een stelling, kan de schaker zelfs op een dwaalspoor zetten.

Ik moet nu denken aan de schoolmeester, de leraar en zelfs mijn vader. Hoe vaak hoorde ik niet hun advies: Denk na voordat je iets onderneemt. Dat gaat niet altijd op dus. Ook wordt in het echte leven, als je voor een moeilijke beslissing staat vaak gezegd: Als je er niet uitkomt, ga dan af op je intuïtie. Dat is zeker een goede mogelijkheid. Ik weet inmiddels ook in dat opzicht beter, want onbewust heb ik rationeel de keuze toch al gemaakt.

Overigens won ik de andere partij. Ook hier was mijn damezet cruciaal.

 

Volbracht

 

Met onzekere tred loopt hij naar een klein tafeltje bij het raam. Louise wil hem eigenlijk negeren, maar klantvriendelijkheid verhindert dat. Verlekkerd kijkt de man naar Louise. ‘Hé meis-sie, kan ik wat bij jou bestellen?’ Quasinonchalant neemt Louise de bestelling op. De geile blik van de man glijdt over de contouren van Louises lijf. Met tegenzin serveert Louise zijn bestelling. Net als zij bij de man vandaan wil lopen, grijpt hij haar arm vast. Een schok van afkeer stroomt door Louises lijf. De man voelt de weerstand en zijn greep verslapt tot een streel over haar arm.

 

Publiceerde ik eerder onder andere: Ongewoon Gewoon, (biografisch getinte verhalen) en Zwerftochten langs het Haringvliet, (reisverhalen). Nu is het tijd voor een roman met de titel: Volbracht.

De hoofdpersoon in Volbracht is Louise, die net als de schrijver altijd al een roman had willen schrijven. Beeldend en boeiend vertelt zij haar verhaal. Een verhaal waarin zij groeit tot een sterke zelfstandige vrouw, die weet wat zij wil. Het boek is naast een ontwikkelingsroman ook een tijdsdocument waarin de oudere lezer veel zal herkennen.

Het boek is te bestellen via de link:

https://www.boekenbestellen.nl/boek/volbracht/9789464060751

Splash

De stoel in de slaapkamer van zijn dochter is te laag.
‘Ik kan er niet bij. Haal jij het keukentrapje eens' roept Robin naar zijn vrouw.
Die loopt naar de schuur.
‘Ik zie hem niet. Waar staat hij dan?’
‘Op zolder misschien, naast de behangtafel.'

Vijf minuten later klimt Robin op de wankele keukentrap. Hij is maar net hoog genoeg om bij de lamp te kunnen. De lamp heeft de vorm van een enorme aardbei. Het lichtbolletje daarin is kapot en moet vervangen worden. Als een acrobaat houdt Robin zich met een hand in evenwicht. Met zijn vrije hand probeert hij de lamp van het plafond te schroeven. Het lukt niet. Eigenlijk heeft hij twee handen bij het klusje nodig. Na enig gehannes valt de schroevendraaier uit zijn handen op de grond. Geïrriteerd roept hij zijn vrouw.

‘Sofie, kom is helpen… Hou jij de keukentrap eens vast, dan heb ik twee handen vrij.' 

Uiteindelijk lukt het hem. De lamp brandt en Robin staat veilig op de grond.

‘Je bent een schat' zegt zijn vrouw.

En dat maakt alles goed, want ondertussen ziet hij dat op tijd op zijn werk komen haast niet meer mogelijk is. Hij snelt naar de garage. Zijn vrouw rent hem achterna.

‘Vergeet je lunch niet!.' 

Nogmaals kijkt hij op zijn horloge.

‘Ik ga op de fiets, met de auto kom ik vast te zitten in het verkeer.'

Op het wegdek van de brug die hij over moet liggen twee enorme brandweerslangen. De spoorrails op de brug worden bij extreem warm weer met water uit de rivier natgehouden, om uitzetting te voorkomen. Ooit kon de brug daardoor niet meer dicht. Van opspattend water is niets te merken. Totdat een vrachtauto Robin passeert.

Dit verhaal is geschreven n.a.v. een opdracht. Schrijf een verhaal van maximaal 300 woorden met daarin de volgende vijf woorden: aardbei, water, keukentrapje, treinrails, schroevendraaier.

Groot onderhoud

Een hardnekkige voetblessure weerhoudt mij ervan om vogeltochten langs het Haringvliet te maken. Ik zal het op de fiets dichter bij huis moeten zoeken. Dat daar ook van alles te beleven is, vertelt volgende verhaal.  

Het is vroeg in de ochtend als ik op een ‘vergeten’ weiland mijn kampement maak: een krukje, een telescoop, een rugzak met proviand. Mijn fiets staat verderop tegen een es geparkeerd. Het uitzicht is optimaal. Links van mij liggen akkers, waarop rijp bruin tarwe wacht om gedorst te worden. Voor mij groeit een elzenhaag waarin kleine zoogdieren zich verschuilen. Groepjes ringmussen fladderen dat het een lieve lust is. Rechts van de elzen staat een enorme hoogspanningsmast, waarin het doel van mijn expeditie is gelegen: De boomvalk.

Hoog boven op het uiterste puntje van een traverse beweegt in een oud kraaiennest het kopje van een vrouwtje boomvalk. In ieder geval is zij dus aan het broeden. Nu is het wachten totdat het mannetje met een prooi komt aanvliegen. Dat kan soms uren duren, zeker als er net een prooi is gebracht.

Vanaf de dijk schiet er een grijs silhouet de elzenhaag in. Houtduiven en klein gevogelte vliegen op uit het gebladerte. Ze worden achternagezeten door de boosdoener. Een sperwer. Of die een prooi slaat blijft ongewis, want hij verdwijnt uit het zicht achter de haag.

                    Ook het 'huis' van een boomvalk heeft onderhoud nodig 

Niet lang daarna hoor ik het vrouwtje van de boomvalk roepen. Zij heeft het nest verlaten en trekt baantjes door de lucht. Vanuit een onverwachte hoek komt het mannetje aangevlogen. In zijn poten ligt een prooi geklemd. Deze wordt overgedragen aan het vrouwtje, die er wat van opeet. Het grootse deel is, wat later blijkt, voor haar twee jongen.

Als de rust is weergekeerd en ik ‘verveeld’ om mij heen kijk, is er ineens tumult op de dijk. Drie bestelbusjes komen aangereden. De deuren schuiven open. Mannen stappen uit en proberen het hek dat naar de mast leidt te openen. Een enorme lakenvelder stier, die briest en met zijn hoef over de grond schraapt houdt hen tegen.

Alarm. Dit zijn vast de schilders die al dagenlang de masten aan het opknappen zijn. Broedende vogels zijn in Nederland beschermd volgens de vogelwet. En een schaarse broedvogel zoals de boomvalk, mag in mijn ogen al helemaal niet verstoord worden. Op mijn fiets hobbel en bobbel ik door het weiland naar het hek dat mij van de schilders scheidt. Vandaar zwaai en roep ik naar hen. Niet veel later sta ik een van hen te woord. Hij heeft begrip voor de situatie en na het plegen van een paar telefoontjes, verraadt opwaaiend stof de aftocht van de schilders. De boomvalk is gered.  

Een Hollands pareltje

Want daar achter de hoge bergen ligt het land Van Maas en Waal.

De lange stoet van het circus van Jeroen Bosch moet vanuit het diepe Zuiden richting dit oer Hollandse landschap getrokken zijn, want bergen zijn hier niet te bekennen; wel een fonkelend wetlandje, dat te midden van de uiterwaarden ligt.

Het is nog redelijk vroeg in de ochtend als ik mijn auto naast een in bloei staande vlasakker parkeer. De lucht licht bewolkt, zindert van de insecten. Het is dan ook niet vreemd dat de gierzwaluwen het druk hebben. Als ik uitstap stoot ik mijn arm tegen de claxon. Geschrokken kijkt een echtpaar, hij met verrekijker en zij met een fototoestel waaraan een enorme telelens is bevestigd, naar mij op. ‘Sorry’, roep ik. ‘Geeft niet, kan de beste overkomen. Een fijne dag nog’. Vriendelijke mensen, zij bestaan nog.

Over het riet kijk ik naar het drassige gebied erachter. Zeker vijftig lepelaars maaien met hun snavels door het water. Behoedzaam drijven volwassen kluten hun jongen naar ondiepe gedeeltes. Op een draad, die als afscheiding dient, zitten twee jonge grasmussen. Zo om en nabij de twee minuten komt een van de ouders met een lekker hapje, dat dankbaar wordt opgepeuzeld. Ik struin langs de kruidenrijke weelde die steeds rijker aan geur en kleur wordt. Een piepje dat lijkt op een niet gesmeerd wieltje maakt dat ik stil ga staan. Een klein bruin vogeltje met een roestbruin staartje blijkt de voortbrenger van het geluidje. Een blauwborst schiet het door mijn hoofd. En ja hoor als hij zich omdraait en voluit gaat zingen, straalt het witte vlekje weergaloos vanuit het diepblauwe borstje waaraan het vogeltje zijn naam dankt.

Verderop ga ik dieper het gebied in. Hier lijkt het op een vloedbos van voornamelijk wilgen en elzen. Een doornenhaag schermt het wetlandje af van het pad waarop ik loop. Eind juni is een bijzondere tijd, want er zijn talloze uitgevlogen jongen die bijgevoerd moeten worden. Leuk is dat de nieuwe wereldburgers eerder nieuwsgierig dan angstig zijn. Vanuit het riet klinkt het krrk krrk. De kleine karekiet. Ik kan hem op nog geen drie meter afstand goed observeren. Voorzichtig zet hij zijn lied in, ondertussen snaait hij achteloos een vlieg. Op dat moment hipt als een ware acrobaat zijn jong door het riet. De bek geopend alsof hij vermoeid gaapt. De oudervogel weet wel beter, tijd voor een hapje. En zo geniet ik volop van dit Hollands pareltje in het land van Maas en Waal. Een kerkklok in de verte vertelt dat ik op ‘huis’ aan moet gaan. Een primitieve trekkershut op het erf bij een boer.